Pandeminin etkilerinin azalmasıyla birlikte, tüm ülkede olduğu gibi Kocaeli'de de çok sayıda arsa, baraka, küçük evler (Tiny House), konteyner ve karavan türü yapıların inşası konusunda bir artış gözlendi. Bunun üzerine, Kocaeli Valiliği konuyu incelemek üzere adımlar attı. Yürütülen detaylı araştırmalar ve denetimler sonucunda, bu tür yapıları inşa eden bireyler ve kooperatifleri yakından ilgilendiren, oldukça mühim kararlar alındı. Alınan yeni kararlara göre, tarım dışı faaliyetler için izin almadan, zirai alanlara zarar verebilecek nitelikteki geçici ya da kalıcı yapılar meydana getiren kişi veya kuruluşlar için hapis ve adli para cezalarının uygulanacağı belirtildi.
İZİN ALINMADAN İMAR PLANI
Kocaeli Valiliği'nin görevlendirdiği resmi dairelerin gerçekleştirdiği incelemeler neticesinde, Kocaeli bölgesinde yakın zaman içerisinde tüzel varlıkların kooperatifler meydana getirdiği ve bu kooperatiflerin zirai alanları edindikleri tespit edildi. Ayrıca, bu kooperatiflerin, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Yasası gereğince "Tarım Dışı Kullanım İzni" elde etmeden ve şehircilik planları dahilinde resmiyete dökülmeden, kooperatif üyeleri arasında paylaşılamayacak fiili hisselere dayalı yapılar inşa ettikleri saptandı.
KAÇAK YAPILAŞMA
Belirtilen durumda, bireylerin bir kooperatife üye olarak pay alıp, alınan hisseye dayanarak geçici ya da kalıcı yapılar inşa edebildikleri, bu yerlerde konaklayabildikleri gözlemlenmiştir. Hisse satış işlemi gerçekleştirilirken, hisselere karşılık gelen bölümler çeşitli çitlerle ayrılarak hayali sınırlar oluşturulmuş, bu bölümler arasında yollar açılarak, su ve elektrik altyapıları getirilerek, gerçek imar parselleriymiş gibi sunulmuştur. Bu uygulamalar neticesinde tarım arazilerinin bütünsel kullanımı zarar görmüş, araziler üretimden uzaklaştırılmış, hobi bahçeleri olarak işletilerek tarım alanlarına zarar verilmiş ve yasa dışı yapılaşmaya yol açılmıştır.
1 YILDAN 3 YILA KADAR HAPİS CEZASI
Kocaeli İl Yönetimi, Tarım ve Orman Bakanlığı'nın talimatları doğrultusunda, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu'nun hükümlerine atıfta bulunarak bir genelge yayımladı. Yayımlanan genelgede, tarım arazilerini, bölünemez nitelikteki hisselere ayırma ve bu hisselerin kullanım haklarını özel bir hukuki varlık altında üye ya da ortaklık vasıtasıyla devretme veya bu işlemlere aracılık etme eylemlerinin, arazinin bütünlüğünü bozduğu ve amacı dışında kullanılmasına yol açtığı belirtilmiştir. Böylece hareket eden birey ve kuruluşlara, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yüz günden bin güne kadar adli para cezası uygulanacağı ifade edilmiştir. Ayrıca bu tür eylemleri gerçekleştiren gerçek veya tüzel kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulması gerektiği de vurgulanmıştır.
Aynı genelgenin 18. maddesinin 5. fıkrasında ise, bahsi geçen tüzel kişilere, işledikleri arazinin büyüklüğüne bağlı olarak değişen miktarlarda idari para cezası kesileceği bildirilmiştir. Arazinin büyüklüğüne göre belirlenen cezalar şu şekildedir: 0 ile 0,5 hektar için 50 bin Türk Lirası, 0,5 ile 2 hektar için 100 bin Türk Lirası, 2 ile 5 hektar için 200 bin Türk Lirası, 5 ile 10 hektar için 200 bin Türk Lirası ve 10 hektardan büyük araziler için 250 bin Türk Lirası. Ayrıca, tarım arazisinin doğal yapısının kazı, dolgu veya yapılaşma nedeniyle bozulan bölümleri için, kanunun ilgili ilk fıkrasındaki hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. İl yönetimi tarafından bu kararın ilgili mercilere iletildiği de açıklanmıştır.
CİDDİ YAPTIRIMLAR OLACAK
Alınan kararda, tarım alanlarının geri dönüşü mümkün olmayan zararlardan korunması, üretim dışı bırakılarak toprağın bozulmasının önlenmesi, bilerek veya bilmeyerek pay alımı yoluyla kooperatif üyesi olan bireylerin ağır cezalara çarptırılarak mağdur edilmemeleri için bu tip yapılanmalara izin verilmemesi gerektiği ve böyle bir durumun saptanması halinde ilgili otoritelere hemen haber verilmesinin gerekliliği vurgulanmıştır.
