Dünya genelinde arz fazlası sürerken, talep kaynaklı zorluklar petrol fiyatları üzerindeki baskıyı artırmaya devam ediyor. Önde gelen finans kuruluşlarından Morgan Stanley, Brent ham petrol fiyatlarına ilişkin beklentilerini bir kez daha revize etti. Son haftalarda ikinci kez fiyat tahminlerini düşüren banka, 2023 yılının son çeyreği için varil başına ortalama fiyatı 75 dolar olarak öngördü. Geçmiş aylarda yapılan tahminlerde bu rakam önce 85 dolar, ardından da 80 dolar olarak açıklanmıştı.
Morgan Stanley'nin kıdemli analistlerinden Martijn Rats ve ekibinin hazırladığı raporda, fiyatların düşmesinin en önemli nedeni olarak küresel talepteki zayıflama gösterildi. Özellikle Çin’den gelen talebin beklentilerin altında kalması ve ABD ekonomisinin yavaşlayabileceğine dair işaretlerin, piyasalarda petrol fiyatlarını olumsuz etkilediği vurgulandı. Brent petrol fiyatları, 2021 yılının sonlarından bu yana en düşük seviyesini görerek, enerji piyasasında önemli bir endişe kaynağı haline geldi.
OPEC+'nın Üretim Kısıtlaması ve Arz Fazlası
Petrol arzındaki artışın devam ettiği bu dönemde, OPEC+ ülkelerinin üretim kısıtlamalarını gevşetme planları da şimdilik askıya alındı. Martijn Rats ve ekibi tarafından hazırlanan 9 Eylül tarihli raporda, petrol fiyatlarının son dönemdeki hareketlerinin, talebin ciddi şekilde düştüğü önceki dönemlerle benzerlik gösterdiği ifade edildi. OPEC+'nın üretimi artırma yönündeki kararlarını ertelemesi, arz bolluğuna rağmen fiyatların daha da düşmesini önlemek amacıyla alındığı düşünülüyor.
Ancak, bu stratejinin ne kadar etkili olacağı belirsizliğini koruyor. Zira, piyasalardaki arz fazlasının kısa vadede çözülmesi zor görünüyor. ABD ve Avrupa’da yaşanan ekonomik yavaşlama, küresel petrol talebini azaltırken, özellikle Çin’in toparlanma sürecindeki zayıf performansı, dünya genelinde petrol fiyatlarının dengesizliğine yol açıyor.
Citigroup'un Uyarısı: Fiyatlar Daha da Düşebilir
Morgan Stanley gibi diğer büyük finans kurumları da petrol fiyatları konusunda olumsuz tahminlerde bulunuyor. Citigroup tarafından yapılan değerlendirmeye göre, piyasa şu anda aşırı arzla karşı karşıya. Eğer OPEC+ ülkeleri üretimi daha da kısmazsa, Brent petrol fiyatlarının 2025 yılına kadar varil başına ortalama 60 dolara kadar düşebileceği öngörülüyor. Bu durum, hem enerji üreticileri hem de küresel piyasalar için yeni bir ekonomik baskı yaratabilir.
Enerji piyasalarındaki bu oynaklık, sadece petrol fiyatlarını değil, aynı zamanda küresel ticareti ve enflasyon dinamiklerini de etkileme potansiyeline sahip. Özellikle enerji ithalatçısı ülkelerde, düşük petrol fiyatları enflasyonun düşmesine katkı sağlasa da, petrol ihracatçısı ülkeler için ciddi bütçe açıkları yaratabilir. Bu nedenle, petrol piyasasındaki gelişmeler, önümüzdeki dönemde dikkatle izlenmesi gereken bir konu olmaya devam edecek.
